Hak asasi manusia: Pabidaan ralatan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Baris 158:
 
Sahubungan lawan ICESCR, tadapat jua tipologi khusus nang dipakai hagan hak ikunumi, susial, wan budaya, yakni tipologi "4A" nang baisi matan ampat unsur nang saling bahubungan, yaiut "katarsadiaan" (''availability''), "katarjangkauan" (''accessibility''), "kabartarimaan" (''acceptability''), wan "kabarsasuaian" (''adaptability''). Tipologi ngini panambayannya dikambangakan ulih mantan Palapur Khusus PBB manganai Hak Pandidikan, [[Katarina Tomasevski]]. Imbahnya tipologi ngini dijabarakan ulih Komite Hak Ikunumi, Susial, wan Budaya dalam Kumintar Umum No.13 manganai hak pandidikan.{{sfn|De Schutter|2010|p=253}} Sahubungan lawan hak pandidikan, "katarsadiaan" baarti lambaga wan prugram pandidikan nang pungsional harus tasadia lawan jumlah nang cukup. "Katarjangkauan" manyiratakan bahwa lambaga wan prugram pandidikan harus kawa dijangkau ulih saban urang tamasuk di wilayah suatu negara, wan pada dasarnya elemen ngini tadiri matan tiga buting aspik, yaitu "non-diskriminasi", "katarjangkauan fisik" (pandidikan harus kawa dijangkau sacara aman), wan "katarjangkauan ikunumi" (salah sabutingnya lawan pandidikan dasar nang kada babayaran wan maambil langkah progresif hagan mahilangakan iuran pandidikan manangah wan tinggi). Sapahadangan ngitu, "kabartarimaan" manyambat bahwa bantuk wan isi matan pandidikan harus kawa ditarima (baisi mutu baik wan relevan), sadangkan "kabarsasuaian" maatur bahwa pandidikan harus kawa disasuaikan lawan parubahan nang tarjadi dalam masyarakat wan jua mamanuhi kaparluan bamacam-macam siswa.{{sfn|De Schutter|2010|p=254}} Pas kasampatan nang lain, Komite Hak Ikunumi, Susial, wan Budaya manyampaiakan tipologi bangaran "AAAQ" dalam Kumintar Umum No. 14 nang bahubungan lawan hak kasihatan. Parbidaannya ada di unsur nang pauncitan, yaitu "Q" alih-alih "A", nang marupakan kahindipan matan ''quality'' (mutu). Dalam konteks hak atas kasihatan, nang dimaksud lawan "mutu" di sini adalah kawajiban hagan mamastii bahwa komersialisasi atawa [[privatisasi]] kada marusak mutu layanan kasihatan, maraga rajin imbah diprivatisasi, pamarintah ngalih maaawasi wan manjaga mutu layanan kasihatan nang disadiakan ulih swasta.{{sfn|Toebes|2008|p=448-450}}
 
=== ''Jus cogens'' ===
{{main|Jus cogens}}
Dalam [[hukum internasional]], tadapat babarapa norma nang sudah mandapatakan status ''[[jus cogens]]''. Pasal 53 [[Konvensi Wina manganai Hukum Parjanjian]] mandipinisakan ''jus cogens'' sabagai norma nang diakui wan ditarima ulih komunitas internasional sacara samunyaan sabagai norma nang kada kawa dikahigaakan dalam kaadaan apapun wan hanya kawa diubah lawan norma nang baisi sifat nang sama.{{sfn|de Wet|2013|p=541}}{{sfn|Chinkin|2010|p=113-114}} Pamakaian kata "sacara samunyaan" di sini kada baarti bahwa suatu norma hanya akan mandapatakan status ''jus cogens'' lamunnya sudah ditarima ulih samunyaan nagara tanpa tarkacuali. Nang kaya ditagasakan ulih katua Komite Parumusan Konvensin Wina, Mustafa Kamil Yasseen, sama sakali kadada iktikad hagan manatapakan hal ngitu; suatu norma akan manjadi ''jus cogens'' lamunnya sudah ditarima ulih banyak banar nagara, wan panulakan matan sagalintir nagara kada akan maampihakannya.{{sfn|Kahgan|1997|p=775-776}}
 
== Bahan acuan ==