Kanas: Pabidaan ralatan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Wiki Salman
Wiki Salman
Baris 19:
'''Kanas''' (''Ananas comosus'' ( L.) Merr.) adalah ngaran [[tumbuhan]] trupis nang matan [[Brazil]], [[Bolivia]], wan [[Paraguay.|Paraguay]]. Kanas rancak dimanfaatakan gasan ulahan makanan wan minuman, tatambaan, wan nang lainnya.<ref name=":2" />
 
Tumbuhan ngini dimasukakan dalam famili kanas-kanasan (kulaan [[Bromeliaceae]]). Tumbuhan ngini tamasuk dalam kalumpuk hirbal tahunan nang kawa hidup di bamacam-macam musim. Tanaman ngini katuju tumbuh di tanah nang banyak baisi bahan urganik wan kawa manyimpan banyu di lipatan daunnya sakira kawa batahan dalam kaadaan nang karingnya lawas.<ref name=":1">{{Cite book|url=https://www.google.co.id/books/edition/Potensi_Tanaman_Herbal_untuk_Mortalitas/PH6sEAAAQBAJ?hl=id&gbpv=1|title=Potensi Tanaman Herbal untuk Mortalitas Kutu Rambut (Pedicolusis humanus capitis)|last=Riswanda|first=John|last2=Harwana|first2=Adella|last3=Sinpurnamasari|first3=Anggun|last4=Maharani|first4=Deasy|last5=Janna|first5=Evina Miptahul|last6=Attamin|first6=Fadhlurrahman|last7=As'yari|first7=Farhan|last8=Oktariani|first8=Humairo|last9=Pundari|first9=Nabila|publisher=Nasya Expanding Management (NEM)|year=2023|isbn=9786234236378|location=Pekalongan|pages=109-112}}</ref>
 
Biar kanas dari [[Amirika Selatan|Amirika Latin]], [[Indunisia]] kawa ditanami buah kanas matan tahun 1599 lawan urang [[Negara|Sipanyul]] bahari. Ada macam-macam kanas nang dikatujui lawan banyak urang di Indunisia, di antaranya kanas Bogor, kanas Madu, kanas, Kampar, kanas Palembang, kanas Sipahutar, wan nang lainnya. Maraga ngitu, Indunisia kawa mahasilakan 2,89 juta tun kanas di tahun 2021, nang mana [[Lampung]] adalah wilayah nang paling banyak mahasilakan kanas.<ref>{{Cite web|last=Sadya|first=Sarnita|date=2022-10-05|title=Indonesia Produksi Nanas hingga 2,89 Juta Ton pada 2021|url=https://dataindonesia.id/sektor-riil/detail/indonesia-produksi-nanas-hingga-289-juta-ton-pada-2021|website=Data Indonesia|access-date=2023-02-18}}</ref><ref name=":0" />
 
== Parawakan ==
Baris 31 ⟶ 33:
 
=== Daun ===
Daun kanas kada baiisi tangkai wan tulang daun, tatapi daunnya panjang nang kayak talang wan tajam. Daun kanas baisi rambut-rambut halus bawarna putih nang disambat trikuma nang asalnya matan sil-sil mati baisi udara. Trikuma baguna sagan mangurangi parubahan suhu, mangurangi panguapan banyu, malindungi kabasahan banyu pada muntung daun, wan baguna gasan panyarapan banyu wan unsur hara. Daun kanas tumbuh matan bagian batang ke atas manyarupai susunan sapiral. Panjang daun kawa sampai 90 cm wan labarnya kawa sampai 6 cm.<ref name=":1" /><ref name=":0" /><ref name=":2">{{Cite book|url=https://www.google.co.id/books/edition/Hujan_Rezeki_Budi_Daya_Nanas/OzEIEAAAQBAJ?hl=id&gbpv=1&dq=kandungan+nanas&pg=PR6&printsec=frontcover|title=Hujan Rezeki Budi Daya Nanas|last=Lubis|first=Eva Riyanty|publisher=Bhuana Ilmu Populer|year=2020|isbn=9786230402760|location=Jakarta}}</ref><ref name=":1" /><ref name=":0" />
 
Warna daun kanas bagian atas mangkilap bawarna hijau tuha atawa cuklat kahabangan. Mun warna daun bagian bawah warnanya kaputihan, kaabu-abuan, atawa kapirakan.<ref name=":1" /><ref name=":0" />
 
Daun kanas ada nang baisi duri wan ada nang kada. Kanas ''Queen, Spanish'', wan ''Abacaxi'' baisi daun nang baduri, tapi daun kanas ''Cayenne'' kada baisi duri.<ref name=":0" />
Pada kanas ''Cayenne,''
 
=== Kambang ===
Baris 43 ⟶ 45:
 
=== Buah ===
Buah kanas tamasuk kalumpuk buah buni majamuk nang bila bakal buah masing-masing kambang dalam kambang majamuk maulah buah buni nang halus wan jumlahnya antara 100-200, nang mana dihubungakan ulih batang nang di tangah nang disambat hati. Buahnya ada nang bawarna hijau kakuningan (misalnya kanas ''Cayenne'', habang kakuningan (kanas ''Queen''), sampai bawarna kuning (misal kanas Spanyol''Spanish'' wan kanas ''Abacaxi''). Ngitu jua tawas buahnya, nang mana ada nang bulat (misal kanas ''Abacaxi'' wan kanas Spanyol''Spanish'') wan ada jua nang lunjung (misal ''kanas Cayenne'' wan kanas ''Queen'').<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|url=https://www.google.co.id/books/edition/Morfologi_Tumbuhan/kpCAEAAAQBAJ?hl=id&gbpv=1&dq=morfologi+nanas&pg=PA167&printsec=frontcover|title=Morfologi Tumbuhan|last=Wahyuni|first=Tri Putri|last2=Rahmatika|first2=Helsa|last3=Sofiyana|first3=Marinda Sari|last4=Trianisa|first4=Atyka|last5=Muliyah|first5=Evi|last6=Al Yamini|first6=Thohib Hasan|last7=Puspitasari|first7=Yesi|last8=Ramdhini|first8=Rizki Nisfi|last9=Indah|first9=Novita Kartika|publisher=Global Eksekutif Teknologi|year=2022|isbn=9786235383873|location=Padang|pages=167}}</ref>
 
=== Bigi ===
Bigi kanas baisi panjang sakitar 2-4 mm wan labar sakitar 1-2 mm. Kulitnya bawarna cuklat, kasar, karas, wan layat. Buah kanas kawa maulah sampai sakitar 5000 bigi wan kawa dipakai gasan parbanyakan nang [[ganaratif]].<ref name=":2" />
 
== KanasManfaat di Indonesiakanas ==
Kanas rancak dipakai banyak urang sagan macam-macam makanan wan minuman. Lain pada ngitu, kanas kawa dipakai sabahagiansagan macam-macam barang. Kanas diyakini urang gasansagan maubatimanambai luka, radang, ringitkaringitan, bisul, sampai sagankawa manambai masalah pancarnaan, dangkang, darah tinggi, wan panangat tumur. Lain pada kanas nang baisi kandungan zat [[tumurwasi]], maningkatakan[[fusfur]], kasihatan[[gula]], tulang [[karbuhidrat]], wan[[kalsium]], manurunakan takanan[[lamak]], darah tinggi.[[mangnisium]], Hal[[sarat]], ini[[salanium]], dikarnakan kanas[[sing]], baisi [[barumelinParotéin|parutiin]], [[kalium]], [[vitamin B1]], [[vitamin B2]], [[vitamin B3]], [[vitamin B5]], [[vitamin B6]], [[vitamin B9]], [[vitamin C]], wan [[bita karutin]], kanas baisi barumelin nang marupakan samacam inzim parutiasa nang kawa mahidrolisismahidrulisis parutiin. BarumelinInzim nginibarumelin saurang kawa maulah daging jadi talunak. kanas kawa sagan, mambarasihakan wasi nang batagar, lawan sagan alat kuntasipsi Kaluarga Barancana (KB). Tapi, nang harus dihatiakan bahuwa kabanyakan mamakan kanas kawa maulah urang takanabaliman limanmaraga atawagatanya, panyakitmuntung nang takipik, muntah, wan lainnya. <ref name=":2" /><ref>{{Cite web|last=Sanjaya|first=Yefta Christopherus Asia|date=2023-01-24|title=Manfaat Makan Nanas yang Jarang Diketahui, Mau Tahu? Halaman all|url=https://lifestyle.kompas.com/read/2022/08/22/080800620/manfaat-makan-nanas-yang-jarang-diketahui-mau-tahu|website=KOMPAS.com|language=id|access-date=2023-02-18}}</ref>
Biar kanas dari [[Amirika Selatan|Amirika Latin]], [[Indunisia]] kawa ditanami buah kanas matan tahun 1599, nang mana kanas dibawa ulih urang [[Negara|Sipanyul]]. sampai kawa mahasilakan 2,89 juta ton kanas di tahun 2021.<ref>{{Cite web|last=Sadya|first=Sarnita|date=2022-10-05|title=Indonesia Produksi Nanas hingga 2,89 Juta Ton pada 2021|url=https://dataindonesia.id/sektor-riil/detail/indonesia-produksi-nanas-hingga-289-juta-ton-pada-2021|website=Data Indonesia|access-date=2023-02-18}}</ref>Ada ampat variasi kanas nang didasarakan lawan habitat, bantuk daun, wan buah. Variasi ngitu tamasuk ''Cayenne'', ''Queen'', ''Spanyol'', wan ''Abacaxi''. ''Cayenne'' (misal ''Smooth Cayenne'') baisi daun nang lambut, kada baduri, wan baisi buah nang ganal wan bawarna hijau kakuningan. ''Queen'' (misal kanas Bogor, Blitar, Palembang, wan Sipahutar) baisi daun nang handap wan baduri, tapi baisi buah nang lunjung wan bawarna habang kakuningan. ''Spanyol'' (misal ''Singapore Spanish'' wan ''Red Spanish'') baisi daun nang panjang, halus, baduri lambut sampai kasar, tapi baisi buah nang bulat, wan bawarna kuning. ''Abacaxi'' (misal ''Pernambuco, Sugar Loaf,'' wan ''Eleuthera'') baisi daun nang panjang, halus, baduri lambut sampai kasar, tapi baisi buah nang bulat atawa tabung wan bawarna kuning.<ref name=":0" />
 
== Kandungan kanas ==
Buah kanas rancak diulah jadi ulahan makanan wan minuman. Hal ini dikarnakan buah kanas baisi zat [[wasi]], [[fusfur]], [[gula]], [[karbuhidrat]], [[kalsium]], [[lamak]], [[mangnisium]], [[sarat]], [[sing]], [[Parotéin|parutiin]], [[kalium]], [[vitamin B1]], [[vitamin B2]], [[vitamin B3]], [[vitamin B5]], 8% [[vitamin B6]], [[vitamin B9]], wan [[vitamin C]]. Lain pada itu, buah kanas jua baisi [[antiuksidan]].<ref name=":2" />
 
Kanas kawa dipakai sabahagian urang gasan maubati luka, radang, ringit, bisul, sampai sagan panangat [[tumur]], maningkatakan kasihatan tulang, wan manurunakan takanan darah tinggi. Hal ini dikarnakan kanas baisi [[barumelin]] nang nang kawa mahidrolisis parutiin. Barumelin ngini kawa maulah daging jadi talunak. kanas kawa sagan mambarasihakan wasi nang batagar.Tapi, kabanyakan mamakan kanas kawa maulah urang takana liman atawa panyakit lainnya. <ref name=":2" /><ref>{{Cite web|last=Sanjaya|first=Yefta Christopherus Asia|date=2023-01-24|title=Manfaat Makan Nanas yang Jarang Diketahui, Mau Tahu? Halaman all|url=https://lifestyle.kompas.com/read/2022/08/22/080800620/manfaat-makan-nanas-yang-jarang-diketahui-mau-tahu|website=KOMPAS.com|language=id|access-date=2023-02-18}}</ref>
 
== Kanas dalam budaya ==
Bagi sebahagian urang, kanas malambangakan kamakmuran atawa kabarasihan, maraga kanas rancak dipakai urang sagan mambarasihakan wasi nang batagar. Kata kanas saurang rancak dikaitakan lawan kata "Kannasa" (كَنَّسَ ) nang artinya manyapu atawa mambarasihakan dalam [[Bahasa Arap|basa Arap]], nang artinya manyapu atawa mambarasihakan. Kanas jua dikaitakan lawan lambang karajaan, maraga ada nang mengkaitakan istilah kanas nang dalam Bahasbasa Cinanya dingarani Wang Li, nang mana Wang jua baisi arti "bajaya". Hal ini maulah babarapa urangkalumpuk masyarakat mamakai nanas dalam budaya bubuhannyabudayanya. <ref name=":3">{{Cite web|last=Arfianty|first=Desy|date=2022-11-05|title=Ornamen Nanas, Konsep Bangunan Bersejarah di Kuin Utara Banjarmasin|url=https://www.kanalkalimantan.com/ornamen-nanas-konsep-bangunan-bersejarah-di-kuin-utara-banjarmasin/|website=Kanal Kalimantan|language=id|access-date=2023-02-18}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|last=Arfianty|first=Desy|date=2022-10-03|title=Kisah Masjid Kanas di Banjarmasin, Konon Didirikan Ulama Sufi Keturunan Datuk Kelampayan|url=https://www.kanalkalimantan.com/kisah-masjid-kanas-di-banjarmasin-konon-didirikan-ulama-sufi-keturunan-datuk-kelampayan/|website=Kanal Kalimantan|language=id|access-date=2023-02-18}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|last=Maulidya|first=Mia|title=Simbol Buah Nanas di Rumah Adat Banjar Kalsel Bermakna Kesejahteraan|url=https://banjarmasin.tribunnews.com/2022/09/28/simbol-buah-nanas-di-rumah-adat-banjar-kalsel-bermakna-kesejahteraan|website=Banjarmasinpost.co.id|language=id-ID|access-date=2023-02-18}}</ref><ref name=":6">{{Cite web|last=Windratie|title=Di Balik Makna Simbolik Sajian Khas Perayaan Imlek - Halaman 7|url=https://www.cnnindonesia.com/gaya-hidup/20150218120043-262-33059/di-balik-makna-simbolik-sajian-khas-perayaan-imlek|website=gaya hidup|language=id-ID|access-date=2023-02-18}}</ref>
 
Bubuhan [[Urang Banjar|Banjar]] rancak mamakai hiasan babantuk kanas maraga warna buahnya nang rancak dikaitakan lawan warna [[Karajaan Banjar|karajaan Banjar.]] Di Kalimantan Silatan, banyak bangunan nang ada hiasan kanasnya, tamasuk hiasan kanas di atas kubah [[Masigit Jami Tuhfaturraghibin]] di [[Alalak Tangah, Banjarmasin Utara, Banjarmasin|Alalak Tangah]], [[Kuta Banjarmasin|Banjarmasin]] atawa rancak dingarani "Masjid Kanas". <ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":5" />
 
Bubuhan [[Urang Tiong Hoa|Tiong Hoa]] jua rancak basasadi kanas gasan makanan ''Imlek.'' Bubuhannya baharap mun basasadi kanas di waktu ''Imlek'', kahidupan di tahun hanyar kaina saraba manis nang kaya kanas.<ref name=":6" />